حسین زلفعلی فام, [23.10.16 21:48]
[Forwarded from حسین زلفعلی فام]
دیپلماسی اقتصادی وسیاست خارجی

گردآوری وتدوین از:
* حسین زلفعلی فام دانشجوی دکترای روابط بین الملل
h.zolfalifam@gmail.com
((بخش هفتم))                                                                                                                                                                                                                                                                                         ب) ظهور کارکردهای دیپلماتیک در شرکت‌های فراملی
جهانی شدن و فراملی شدن که بر اساس شاخص‌هایی نظیر جریانات سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و جریان‌های مالی سنجیده می‌شود به‌نحو فزاینده‌ای به‌پیش می‌رود. بر اساس شاخص‌های آنکتاد درجة فراملی شدن یک شرکت را می‌توان به‌طرق مختلفی اندازه گرفت. شاخص فراملی شدن که توسط آنکتاد استفاده می‌شود ترکیبی از سه نسبت ذیل است: "نسبت دارایی خارجی به کل دارایی شرکت"، " نسبت فروش خارجی به فروش کل" و "نسبت کارکنان خارجی به کل کارکنان شرکت"(UNCTAD, ۱۹۹۸, P.۴۳). شرکت‌ها امروزه به‌نحو فزاینده‌ای مشغول تجارت در ورای مرزهای سازمان همکاری و توسعۀ اقتصادی ، بازارهای نوظهور (اروپای شرقی و چین)، یا اقتصادهای تازه صنعتی شدۀ جنوب شرقی آسیا و آمریکایی جنوبی و نیز در برخی صنایع که در حد وسیعی فراملی شده‌اند می‌باشند.
جدول یک شمایی از میزان جهانی شدن شرکت‌های فراملی در حوزه‌های مختلف اقتصادی را نشان می‌دهد. همچنان‌که در جدول یک ملاحظه می‌شود، صنایع نوشیدنی به لحاظ نسبت(%) فراملی شدن، و شرکت‌های نفتی به لحاظ میزان دارایی‌ها، بیشترین فراملی شدن را در آستانۀ قرن بیست و یکم تجربه کرده‌اند.
جدول یک- متوسط نرخ فراملی شدن و دارایی‌های خارجی در هر صنعت
صنعت متوسط فراملی شدن(%) دارایی‌های خارجی میلیارد دلار دارایی‌های خارجی به صورت % از دارایی‌های خارجی ١٠٠ شرکت برتر فراملی
غذا و نوشیدنی ٧/٨٨ ٣٢١ ٣/٦
دارویی ٣/٦٧ ٢٣٩ ٧/٤
صنایع الکترونیکی و الکتریکی ٦/٥٩ ٦٤٧ ٧/١٢
نفت ١/٧٠ ٦٩٣ ٦/١٣
خودرو ١/٤١ ٦٧٧ ٣/١٣
مواد شیمیایی ٩/٥٣ ١٥٨ ١/٣
کل /میانگین ٤٥/٦٣(میانگین) ٢٧٣٥(کل) ٩٥/٨ (میانگین)
Source: UNCTAD ۲۰۰۰
البته جهانی شدن چالش‌هایی را نیز در برابر این قبیل شرکت‌ها قرار داده است. آنها ناچارند استانداردهای چندین گانه‌ای را بشناسند و بر اساس همة آنها عمل کنند؛ دیگر آشنایی صرف با قوانین کشور مادر و کشور میزبان برای موفقیت کافی نیست. برای کار در کشورهایی نظیر روسیه، چین، ژاپن و منطقة خاورمیانه دانستن صرف بهترین شیوۀ عملکرد بر اساس رویه‌های کشور مادر (در آمریکا یا اروپا) پاسخگوی انتظارات و تامین کنندۀ منافع نیست. البته در بعد اقتصادی، اتفاق دیگری که افتاده تنظیم یک سلسله قواعد جهان شمول است که تمام شرکت‌های فراملی فارغ از کشور مادر باید از آنها تبعیت کنند. همزمان سازمان‌های غیردولتی فراملی نیز در حال فعالیت هستند و بر شرکت‌های فراملی فشار وارد می‌کنند. نیاز به تعامل سازنده با نهادهای ملی و بین‌المللی و ضرورت مدیریت برخورد با گروه‌های اکتیویست، شرکت‌های فراملی را وادشته تا برای تامین منافع، برخی موضوعات را، خود در دست گرفته و ابتکارات دیپلماتیک را از کانال‌های مختلف از جمله رسانه‌ها، راساً شروع کنند. نمونۀ آن، تشکیل "‌شورای تجاری فرا آتلانتیک" است که توسط تجار عمدۀ آمریکایی و اروپای غربی به‌منظور هماهنگی مواضع در قبال سازمان جهانی تجارت و سایر مسائل تجاری مرتبط تاسیس شده است و نوعی دیپلماسی اقتصادی فعال را در دستور کار خود قرار داده است.
ادامه دارد.......